Sambutan Ocean Celebration 2025 di Universiti Malaysia Sabah (UMS) menjadi satu usaha berterusan universiti bersama pelbagai agensi dalam meningkatkan kesedaran terhadap kepentingan kesihatan dan kelestarian lautan yang seharusnya menjadi tanggungjawab semua pihak.

Program anjuran bersama Institut Penyelidikan Marin Borneo (IPMB) UMS, Kementerian Sumber Asli dan Kelestarian Alam (NRES) dan Coral Triangle Initiative (CTI) Malaysia menggabungkan tiga sambutan lain, iaitu sambutan Hari Lautan Sedunia, Hari Segitiga Terumbu Karang dan Hari Penyu Laut Sedunia yang diadakan pada bulan Jun setiap tahun.

Menurut Naib Canselor UMS, Prof. Datuk Dr. Kasim Hj. Mansor, ketiga-tiga acara itu menekankan kepentingan meningkatkan kesedaran berkaitan pemeliharaan lautan dan biodiversitinya.  

“Hari Lautan Sedunia mengingatkan kita tentang kepentingan lautan dalam menyokong kehidupan, kerana ia membekalkan makanan, oksigen dan pelbagai sumber yang tidak ternilai.

“Hari Segitiga Terumbu Karang pula menonjolkan kekayaan biodiversiti kawasan Segitiga Terumbu Karang, iaitu wilayah yang merangkumi enam buah negara: Indonesia, Malaysia, Filipina, Papua New Guinea, Kepulauan Solomon dan Timor-Leste.

“Bagi sambutan Hari Penyu Laut Sedunia, ini memberi peluang kepada kita untuk lebih menumpukan perhatian terhadap cabaran yang dihadapi oleh penyu laut serta keperluan kritikal untuk melindungi penyu laut dan habitat semula jadi mereka,” katanya.

Beliau berkata demikian ketika berucap sempena Majlis Perasmian Ocean Celebration 2025 di Galeri Azman Hashim, UMS.

Perasmian acara tersebut disempurnakan oleh Timbalan Ketua Setiausaha (Kelestarian Alam) NRES, Datuk Nor Yahati Awang.

Tambah beliau, IPMB komited untuk membawa perubahan positif dan meletakkan keutamaan terhadap kelestarian lautan.

“Kami sedang berusaha untuk mencapai matlamat Dekad Sains Lautan untuk Pembangunan Lestari anjuran Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), Matlamat Pembangunan Mampan (SDG), Matlamat Inisiatif Segitiga Terumbu Karang (CTI Goals), serta dasar tempatan seperti Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan 2016–2025 dalam usaha memelihara biodiversiti serta habitatnya,” kata Kasim.

Dalam pada itu, Nor Yahati dalam ucapannya menegaskan usaha melindungi dan memulihkan lautan perlu bermula dengan amalan kehidupan lestari oleh setiap individu.

Katanya, walaupun tindakan yang kecil namun apabila dilakukan secara kolektif mampu membawa kepada satu perubahan yang besar.

“Dalam hal ini, kita perlukan kerjasama komuniti, organisasi dan kerajaan dalam mencipta sesuatu yang memberi impak.

“Pendekatan Malaysia MADANI yang menekankan kelestarian dan kesejahteraan mampu menyumbang secara positif terhadap kesihatan lautan melalui amalan penggunaan bertanggungjawab, pengurangan pencemaran dan pelaksanaan ekonomi pusingan.

“Pelaburan dalam penyelidikan, pembangunan penyelesaian inovatif, penubuhan zon perlindungan marin dan dasar pemuliharaan yang kukuh amat penting untuk diteruskan,” katanya.

Justeru itu, sambutan Ocean Celebration umpamanya telah menyediakan platform kepada masyarakat untuk bersama-sama belajar, meraikan dan memperjuangkan kelestarian lautan.

Sambutan Ocean Celebration 2025 yang bermula sejak 9 Jun hingga 19 Jun itu menyaksikan pelbagai aktiviti dilaksanakan, antaranya Kempen Kesedaran Perubahan Iklim, Pertandingan Fotografi Dasar Laut, Hari Kesedaran Alga, Program Bersama Komuniti Pesisir Kota Belud: Pengimbangan Karbon Biru, dan Pertandingan Memasak Makanan Laut.

Selain itu, turut diadakan Bengkel Kitar Semula (Waste to Worth & Zero Waste), Hari Terbuka Akuarium dan Art Booth, Bengkel Rumpai Laut, Program Pembersihan Pantai, Program SCIMATECH 2025: MarineXplorers, dan Program Professor@School STI 100³.

Hadir sama pada acara perasmian sambutan tersebut Pengarah Jabatan Perikanan Sabah, Datin Dr. Shuhadah Mustapha; Pengarah Taman-Taman Sabah, Dr. Maklarim Lakim; Timbalan Pengarah (Akademik dan Antarabangsa) IPMB, Prof. Madya Dr. Zarinah Waheed; dan Pengerusi Ocean Celebration 2025, Dr. Archier Chung Fung Chen.

Universiti Malaysia Sabah (UMS) memperkenalkan program akademik baharu iaitu Program Ijazah Sarjana Muda Penulisan Kreatif dengan Kepujian sebagai inisiatif baharu universiti itu dalam memperkasa dunia penulisan melalui pendidikan formal yang menekankan aspek kreatif, kritis dan aplikatif.

Dekan Akademi Seni dan Teknologi Kreatif (ASTiF) UMS, Profesor Madya Dr. Zairul Anuar Md. Dawam berkata program baharu itu diperkenalkan mengikut arus perkembangan terkini dalam menggalakkan apresiasi sastera di Borneo.

Katanya pengenalan program baharu itu juga merupakan salah satu usaha untuk meningkatkan kesedaran dan penghayatan masyarakat terhadap kepentingan bidang sastera.

’’Ambilan pertama untuk progam Ijazah Sarjana Muda Penulisan Kreatif dengan Kepujian ini akan bermula pada sesi akademik Semester 1, 2025/2026 yang akan bermula pada Oktober 2025 dengan tempoh pengajian selama tujuh semester.

’’Kita sasarkan untuk kumpulan pelajar pertama adalah seramai 50 orang.

’’Pelajar-pelajar lepasan Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM) dan setaraf boleh mula menghantar permohonan ke ASTiF UMS di alamat e-mel Alamat emel ini dilindungi dari Spambot. Anda perlu hidupkan JavaScript untuk melihatnya., atau melayari laman web ASTif di https://www.ums.edu.my/astif/,’’ katanya.

Beliau berkata demikian ketika ditemui pada Majlis Perasmian Program AdiKarya 2025 anjuran ASTiF d UMS, baru-baru ini.

Majlis perasmian Program AdiKarya 2025 disempurnakan oleh Sasterawan Negeri Sabah ke-2, Azmah Nordin.

Program AdiKarya 2025 merupakan program penilaian dan pengiktirafan ASTiF UMS kepada karya penulisan daripada penulis-penulis muda yang terdiri daripada semua pelajar tahun akhir program pengkhususan penulisan.

AdiKarya 2025 bertujuan memberi peluang kepada para pelajar untuk menghasilkan karya berdasarkan idea atau penyelidikan bagi menyumbang kepada bidang penulisan yang berkualiti sebelum memulakan latihan industri dan bergraduasi.

Azmah berkata AdiKarya diharap dapat mengembangkan bakat semua pelajar dalam menghasilkan karya yang berkualiti dan terus dapat memberi semangat kepada pelajar lain dalam mengembangkan karya seni demi memperkasakan kehadiran seni khususnya di wilayah Borneo.

’’Saya percaya bahawa usaha-usaha penyelaras, pensyarah, ahli jawatankuasa dan juga semua pelajar yang dinilai sepanjang proses merancang perjalanan AdiKarya ini akan membuahkan hasil yang baik dan manfaat untuk kita semua.

’’Mudah-mudahan, sokongan dan perhatian yang kita tunjukkan bersama dalam majlis ini tidak hanya memberi manfaat kepada para pelajar dan pensyarah, tetapi ia juga memberi kesan yang lebih besar bagi perkembangan industri seni di negeri ini.

’’Semoga program ini menjadi titik permulaan untuk memperkasakan lagi bidang seni dalam mencorak kejayaan yang lebih cemerlang pada masa akan datang,’’ katanya.

Pada majlis penyampaian anugerah AdiKarya 2025, Tesis Terbaik dimenangi oleh Rezwanry Henry dengan tajuk ‘Cerita Rakyat Etnik Sungai Making Kampung Sagoun – Sebuah Pendekatan Strukturalisme’, manakala kategori Cerpen Terbaik dimenangi oleh Mohammad Azmir Misnani dengan kumpulan cerpen bertajuk ‘Kelopak Mawar’.

Anugerah Novel terbaik pula dimenangi oleh Rabiatul Adawiyah Arubin dengan tajuk ‘Di Penghujung Jalan’, manakal Puisi Terbaik dimenangi oleh Salihuddin Asanji dengan tajuk ‘Puisi Sejarah – Bumi Sabah’.

Adikarya 2025 juga turut menganugerahkan Podcast dan e-Karya Terbaik yang dimenangi oleh Muhammad Hisyamuddin Aras dengan tajuk ‘Nikmat Tidak Berpenghujung’.

Hadir sama dalam majlis tersebut Penyelaras Program Adikarya, Dr. Mashor Awang Long; barisan pensyarah ASTiF Profesor. Madya Dr. Sim Chee Cheang, Dr. Nursuhaila Sulaiman, Fatin Najla Omar, Hajijah Lamiri serta penggiat sastera tanah air.

Pelaksanaan Program Latihan Kebakaran di Kolej Kediaman Lestari, Universiti Malaysia Sabah (UMS) Kampus Sandakan baru-baru ini mampu memberi kesedaran dan kefahaman siswa-siswi tentang keselamatan kebakaran.

Menurut Pengetua Kolej Kediaman Lestari, Borhan Abdul Haya @ Yahya, program anjuran Jawatankuasa Kebajikan Mahasiswa (JAKMAS) dan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (JKKP) kolej kediaman itu dapat membantu meningkatkan pengetahuan dan kecekapan pelajar dalam menghadapi situasi kecemasan secara berhemah dan berdisiplin.

“Program ini memberi pendedahan awal kepada peserta tentang langkah keselamatan dan tatacara menyelamatkan diri semasa kebakaran, selain menjadi platform pembelajaran bagi JAKMAS menimba ilmu dalam merancang program berimpak tinggi.

“Melalui inisiatif ini, kami berharap dapat memupuk semangat bekerjasama dan mendorong pelajar untuk lebih peka terhadap aspek keselamatan diri serta komuniti sekeliling,” katanya.

Beliau turut memaklumkan kolaborasi antara komuniti universiti dan pihak bomba mampu memberikan manfaat jangka panjang dalam membina budaya keselamatan kampus yang mapan.

“Program ini turut membantu mengukuhkan kefahaman pelajar mengenai sistem tindak balas kecemasan yang betul dan tersusun.

“Dengan kerjasama yang berterusan, kita dapat memastikan kesinambungan usaha ini demi kemajuan dan kesejahteraan bersama,” ujar beliau.

Program Latihan Kebakaran tersebut melibatkan penyertaan pelajar-pelajar UMS Sandakan dan merupakan sebahagian daripada inisiatif tahunan JAKMAS dan JKKP Kolej Kediaman Lestari dalam memperkukuh kesedaran keselamatan dalam kalangan warga kolej.

Program tersebut turut mendapat sokongan kerjasama daripada Balai Bomba dan Penyelamat Daerah Sandakan, Pusat Rawatan Warga (PRW) UMS, Bahagian Keselamatan UMS Sandakan, dan Syarikat Stabil Primajaya yang merupakan syarikat pembekal yang membekalkan peralatan latihan dan mengaktifkan sistem penggera kebakaran.

Fakulti Sains Makanan dan Pemakanan (FSMP), Universiti Malaysia Sabah (UMS) telah menganjurkan ‘NutriFest 2025: Where Nutrition Meets Entrepreneurship!’ sebagai satu bentuk pentaksiran alternatif bagi kursus Pengurusan Penjagaan Kesihatan di fakulti itu.

Pensyarah penyelaras kursus, Dr. Khor Ban Hock berkata program itu antara lain bertujuan melatih pelajar tahun tiga Program Pemakanan untuk menggabungkan pengetahuan pemakanan dengan kemahiran keusahawanan melalui penghasilan dan penjualan produk makanan yang sihat dan inovatif.

“Selain itu, pelajar turut diberi peluang untuk mengaplikasikan teori dalam situasi sebenar dengan merancang pembangunan produk, analisis nilai pemakanan, strategi pemasaran dan jualan, serta interaksi bersama pelanggan.

“Di samping itu, ia juga bagi membentuk pelajar menjadi ahli pemakanan yang berjiwa usahawan selaras dengan keperluan industri masa kini,” katanya.

Sementara itu menurut Ketua Program Pemakanan, Dr. Noor Atiqah Aizan Abdul Kadir, inisiatif penganjuran NutriFest 2025 membuktikan bahawa ahli pemakanan bukan sekadar memberi nasihat diet, tetapi juga mampu mencipta, menghasilkan dan memasarkan makanan sihat yang lazat kepada komuniti.

“Pelajar bukan hanya menyiapkan tugasan, tetapi menjalankan projek sebenar yang memberi impak kepada komuniti. Ini melatih mereka menjadi profesional pemakanan yang mampu menyumbang dalam pelbagai sektor termasuk keusahawanan,” katanya.

Antara produk inovatif yang dihasilkan oleh pelajar termasuk biskut oat rendah gula yang sesuai untuk individu yang ingin mengawal pengambilan gula serta Nutribowl, iaitu hidangan lengkap berkonsepkan Pinggan Sihat Malaysia yang direka untuk mendidik pengguna tentang pengambilan makanan seimbang.

Program ini turut mendapat sokongan rakan industri iaitu Ahli Dietetik Alpro Pharmacy, Zeesha Gloria Rayner Gusimi sebagai juri industri yang memberi maklum balas tentang potensi pasaran produk.

Turut hadir sebagai juri ialah Pensyarah Program Perkhidmatan Makanan FSMP UMS, DK Rafidzah AK Mohiddin yang menilai kualiti penyediaan makanan dan aspek pengurusan perkhidmatan oleh pelajar.